Tema: Bojcinska suma

Bojčinska šuma

Bojčinska šuma je močvarana šuma pod zaštitom države. Leži između naselja Progar (najbliže),
Boljevaca i Ašanje, u opštini Surčin. Pripada rejonu Obedske bare. Nalazi se u ravničarskom
predelu jugoistočnog Srema, na jugozapadnoj granici grada Beograda, 30 kilometara od centra,
između reke Save i kanala Jarčine.Šuma služi kao izletište, sa brojnim sadržajima.
Od 1965. godine je zaštićen prirodni spomenik.

Istorija

Deo šume u kome su se od leta 1942. do kraja rata, nalazili partizanski štabovi i jednice,
u „partizanskim bazama“ - zemunicama i osmatračnice pogranične partizanske čete Prvog
sremskog partizanskog odreda. Spomen-ploča 4. jul 1963. godine
Za vreme Prvog svetskog rata u šumi se nalazilo sklonište za meštane i vojnike. Kralj
Aleksandar koristio je kao lovište (1934. godine). Za vreme Drugog svetskog rata Bojčinska
šuma je bila veoma značajan politički, vojni i ekonomski centar. U njoj je 1941. podignut
partizanski ustanak u Donjem Sremu. U šumi se skrivao i narod iz okolnih sela, bežeći od
neprijatelja – posebno Nemaca i ustaša. U više baza pod zemljom, koje su sačuvane do današnjih
dana, mnogi borci iz centralne Srbije su sve do kraja rata, posle prelaska Save i kraćeg
zadržavanja radi oporavka i obuke, nastavljali put prema istočnoj Bosni, a zatim se uključivali
u žestoke bitke protiv neprijatelja.

Do partizanskih baza, kroz sredinu šume, vodi asfaltni put. Na razdaljini od 2 km od ulaza u
šumu, na mestu gde su se nekad nalazile partizanske baze, u kojima se skrivala sremska vojska
po zemunicama i katakombama, nalazi se spomen-obeležje postavljeno 1963. godine. Mesto je
pomalo zapušteno i prepušteno zaboravu. U produžetku, narednih 3 km, nalaze se bare i blato,
pa je prohodnost otežana.

Zbog svojih prirodnih vrednosti, istorijskog značaja i očuvanih objekata sa spomeničkim
svojstvima, Bojčinska šuma je još 1965. godine zaštićena kao memorijalni prirodni spomenik.

Vikipedija

Flora i fauna


Šuma zauzima površinu od 629,51 hektara.[3] Na njenoj teritoriji posebno je zastupljen hrast
lužnjak, kao fragment nekada ogromnih starih nizijsko-močvarnih šuma. U šumi je ukupno
evidentirano 185 biljnih vrsta, od kojih 15 imaju status zaštićenih i strogo zaštićenih vrsta.
U šumi raste 165 vrsta gljiva, od kojih 15 vrsta uživa status zaštite, dok se dve vrste nalaze
na Crvenoj listi gljiva Evrope.[4] Osim hrasta, šuma je bogata je grabom i lipom, zastupljeni
su topola, dren, zova i divlja ruža. U jednom delu šume raste sremuš, dok je na proleće ima
dosta šumskih jagoda, u močvarnim delovima ima perunike, a veoma je zastupljena i kopriva.

U šumi je evidentirano 108 vrsta ptica odnosno 30% ukupnog broja vrsta ptica zabeleženih u
Srbiji. Takođe, tu su 10 vrsta vodozemaca i gmizavaca, od čega čak 8 vrsta je zaštitićeno
zakonom. Od divlje životinje, koje slobodno lutaju šumom, mogu se videti zečevi i srndaći.
U šumi svinjare drže svoje svinje, a mogu se naći i divlje svinje, koje se hrane žirevima.
Tu živi i veliki broj insekata, od kojih su posebno zapaženi komarci, obadi i stršljenovi.

Područje je i dalje relativno očuvano, poseduje velike prirodne vrednosti, ali mu zbog blizine
urbane zone preti dalja degradacija, zbog čega se nalazi pod zaštitom.

Letnja pozornica


Na početku Bojčinske šume 2010. godine je izgrađena letnja pozornica po projektu arhitekte
Zdravko Milinkovića. Pozornica je pokrivena debelom trskom, scenskog prečnika od 16 metara.
Uz pozornicu su dve svlačionice i natkriveno amfiteatarsko gledalište za 1.000 posetilaca.

Neposredno iza pozorinice, iste godine je izgrađena umetnička kolonija, koja se sastoji od
šest drvenih kućica na rastojanju od po dvadesetak metara. Svaka kuća ima jednu sobu od 12 m˛ ,
kupatilo i terasu od 10 m˛, a prostor je klimatizovan.

Pored pozornice se nalazi etno Restoran „Bojčinska koleba“, ugostiteljski objekat sačinjen
od tipičnih sremačkih kuća za svinje, pokrivenih trskom. Nedaleko od restorana smešteni su
i torovi sa mangulicama.

Vikipedija

Manifestacije

Mada su nove vlasti 2001. ukinule Dan borca i Dan ustanka naroda Srbije, u organizaciji
Gradskog odbora SUBNOR-a Beograda i opštine Surčin, u Bojčinskoj šumi, praznici se i dalje
tradicionalno proslavljaju, 4. i 7. jula, kao uspomena na početak antifašističke borbe.
U šumu je premešten Spomenik borcima iz Srema, koji je do 2. jula 2012. i tokom prethodnih
55 godina stajao ispred opštinske zgrade u centru Surčina, što je izazvalo protest građana.
Osim ovog spomenika, na ulazu u Bojčinsku šumu, pored puta za Progar, nalazi se spomenik
prvoj borbi između partizana i ustaša u jugoistočnom Sremu, leta 1942. godine. Taj spomenik
je podignut 1960.

Bojčinsko kulturno leto je kulturno-umetnički festival koji se održava od 2009. godine,
svakog vikenda, i traje 5 meseci, od početka maja do kraja septembra.[1] Program se sastoji
od poetskih večeri, pozorišnih predstava, muzičkih koncerata, na kojima se izvodi narodna
muzika, rok, pop, diksilend, fado, džez i klasična muzika). Izvode se i drugi oblici scenske
delatnosti. U organizaciji manifestacije učestvuje i veliki broj volontera. Ulaz na Bojčinsko
kulturno leto, za svaki program je besplatan, dok posetioci mogu da daju dobrovoljni prilog.

Umetničke kolonije:
vajarska kolonija se nalazi na otvorenom prostoru, gde umetnici različitim tehnoloških
postupcima obrađuju tradicionalne i nove materijale.
slikarska

Rekreacija

Na raspolaganju su trim staza dužine 2 km sa 16 prepreka, vožnja fijakerom i jahanje
na lipicanerima,[12] konjičkog kluba „Bojčin“.

Prevoz

Do ruba Bojčinske šume se može stići gradskim prevozom, autobusom 605, koji kreće iz
Bežanije sa Ledina, prolazi kroz Surčin, Jakovo i Boljevce pre nego što stigne u Progar.
Istim putem se stiže i kolima iz pravca Beograda, ili sa autoputa E70 isključenjem kod
aerodroma u Surčinu, iz pravca Kupinova i Ašanje ili Bečmena i Petrovčića, a iz pravca
Obrenovca se stiže Obrenovačkim mostom preko Save. U letnjoj sezoni, moguće je stići i
brodićem javnog prevoza, koji polazi iz Bloka 45 i plovi Savom do Progara.

Vikipedija