Saborna crkva Svetog Đorđa u Novom Sadu

Saborna crkva Svetog Đorđa nalazi se u Pašićevoj ulici broj 4, jednoj od najstarijih ulica u Novom Sadu. Smatra se najznačajnijim pravoslavnim hramom u Novom Sadu, a ujedno predstavlja i glavnu episkopsku crkvu u Bačkoj.

Ovo je Saborni hram sa jednobrodnom građevinom i sa tročlanom oltarskom apsidom i visokim novobaroknim zvonikom, koji je smešten na zapadnom pročelju. Ova Saborna crkva prvi put se pominje kao manji hram daleke 1720. godine, a 1734. godine je stari hram zamenjen potpuno novim i koji je najverovatnije građen od opeke. Tadašnji hram je bio građen u baroknom stilu za vreme vladavine Marije Terezije, a pod patrijarhom Arsenijem IV Jovanovićem i episkopom Visarionom Pavlovićem.

Crkva je vremenom propadala te je krajem 19. veka donešena odluka o njenoj novoj, kompletnoj sanaciji i obnovi. Ova crkva se nalazi odmah na samom početku Pašićeve ulice i odmah kraj Vladičinog dvora. Saborna crkva Sveti Đorđe je 1849. godine stradala u velikoj Buni.

[Samo registrovni korisnici mogu videti linkove. Kliknite ovde da se registrujete...]

Iz nekih sačuvanih dokumenata se vidi da je prva obnova Saborne crkve rađena od 1851. godine do 1853. Zatim je po projektu Gustava Šaibe podignut novi toranj, a na brodu hrama su otvorena nova dva prozora. Crkva se inače obnavljala po projektu Mihajla Harminca tada poznatog preduzimača i arhitekte iz Budimpešte. Za potrebe crkve u Budimpešti se izrađuju dva nova zvona koja su bila ugrađena u novi visoki zvonik.
U drugoj obnovi koja je rađena na Sabornom hramu u unutrašnjosti hrama zbog lepšeg izgleda enterijera, postavljen je novi mobilijar, takozvane zidne kompozicije koju je naslikao poznati umetnik Stevan Aleksić, jedan od najznačajnijih srpskih slikara krajem 19. i početkom 20. veka. Čuvenu rezbarenu drvenu konstrukciju, proizvela je „Retej i Benadek“, tada poznata radionica na širim prostorima.
Saborna crkva je nepokretno kulturno dobro i spomenik kulture od izuzetno velikog značaja. U porti crkve je postavljen Bogojavljenski krst od ružičastog mermera, verovatno i najstariji sačuvani spomenik Novog Sada. Smatra se kako je krst pravi primer klasicističke skulpture iz XVIII veka, austrijske varijante Luja XVI i da je to prvi spomenik ovog tipa na našim prostorima.

Izvor: [Samo registrovni korisnici mogu videti linkove. Kliknite ovde da se registrujete...]